Skip to main content

AWMA KA NI

Exodus 3:14-na kan chhiar chuan Pathianin Mosia zawhna chhangin ‘AWMA KA NI’ tiin a hming leh a nihna a hrilh tih kan hmu a. He lai thu hmang hian kan thiam tawk tlemte hmangin Pathian hi tu nge a nih tih zir kan tum ang a; Pathian chuan Mosia hnena a nihna leh a hming a puanchhuah chu a pu zo reng em? Pathian chu a awm tak tak em tih te kan zir dawn a ni.

Tu nge i hming?

Mihring zingah chuan Mosia tluka Pathian dawr nasa leh hnaihchilh hi an awm tawh lo ang. Aigupta ram atanga Israel te hruaichhuak tura Pathianin Mosia a thlan khan Mosia khan chhuan lam hrang hrang siamin a pha tih kan hmu a. Mosia dinhmun atang hi chuan thil tih awm tak a ni a; an hunlai khawvelah Pathian an hriat dan a la tawiin pathian lem tam tak an be bawk a nih kha. Aigupta ho pawhin pathian lem tam tak an bia a, chuvangin pathian hming hriat kha a pawimawh em em a. Mosia pawh hian amah tirtu hnenah hian tu nge a hming tih kha a zawt a; mipuite hnenah Pathian hming sawi lan kha a pawimawhin a tul a ni tiin ESV Global Study Bible chuan min hrilh. 

Pathian hming

Mosia’n Pathian hming a zawh khan Pathian chuan mi ropui leh thiltithei, Pathian chak tak leh ropui tak leh engkim siamtu a nihna kha sawi loin ‘AWMA KA NI’ tiin a chhang a nih kha. Hebrai ho chuan Pathian chu ‘YAHWEH’ an ti a, JEHOVA tia lam leh hman a ni bawk. Chu chu Sap hoin ‘Lord’ an ti a, keini Mizo te chuan ‘Lalpa’ tiin kan sawi a. Isarel fate hian Abrahama, Isaaka leh Jakoba Pathian chu be thin mah se a hming hi an la hre ngai lo a; chu chu Mosia hian a zawt chhuak ta a ni. Pathian hming chu a thianghlimin lam chhuah mai mai pawh a hlauhawm hle a; mahse Israel fate leh Aigupta mi te pawhin Pathian chu tu nge a nih tih an hriat theihna turin Mosia hnenah hian Pathian chu a inpuangchhuak a ni.

AWMA KA NI’

Pathian chuan “AWMA KA NI’ ti a a hming a puanchhuah rual hian Pathian nihna pawh kan hmu tel nghal a ni. Douglas Harper’s Etymology Dictionary-a kan hmuh dan chuan Pathian hming YHWH chu Hebrai tawng ‘Hayah’ tih atanga lo piang niin a awmzia chu ‘awm’ tihna a ni a. Awm, awm mek leh lo la awm zel tur tihna niin Pathian chu chutiang mi chu a ni tihna a ni bawk. John I. Durham, Hebrai leh Old Testament lama mi thiam, North Carolina, USA a mi lehkhabu ‘World Biblical Commentary, Exodus’ a kan hmuh dan chuan Pathianin Mosia hnena ‘AWMA KA NI’ tia a sawina Hebrai tawng kan en chuan Pathian chu tuna awm mek leh thil ti mek, la ti zo lo leh hman atanga vawiin thlenga awm leh nakin zelah pawh la awm tur a nih thu a in sawina a ni a. American mi Walter C. Kaiser Jr., Thuhthlung Hlui lama mi thiam pawhin helaia Mosia hnena Pathian inpuanna chu Mosia hnenah hian Pathian chu a awm tlat dawn a, tunah leh nakin zelah pawh a awmpui tlat dawn a ni. Pathian chuan a tirah chuan amah insawina atan mahni insawina tawngkam ‘kei/ka’ tih hlir a hmang a; a vawikhatna atan Mosia hnenah hian mi dang chanchin sawina angina ‘AWMA’ hmangin hun lo la awm zel turah pawh ‘AWM’ reng tur Pathian a nih thu kha a puangchhuak a ni. Chu chu Pathian hming – chatuana awm tur leh a nihna Pathianin a inpuanchhuah dan chu a ni. ESV Global Study Bible pawhin Pathian chu awma, awmmeka leh awm-zel-tura a ni a, a mi te tan rinawm takin a awm reng dawn tiin he lai thu hi a hrilhfiah bawk. 

Pathian chu a awm zel em?

Exodus bu atang chauh pawh hian Pathian chu amah leh amah a insawi ang ngeiin Mosia leh Israel mipuite chungah chuan a awm zel a; Aigupta ram atangin Pharaoa kut ata a chhanchhuah dan te, kawng laka an ei leh in tur a ngaihtuah sak dan te, Tuipui Sen kan thu te leh Kanaan ram an luh thu te kan hre vek awm e. Chu chu vawiin thleng pawhin a la dik a, Israel ram pawh vawiin thlengin a la awm tih hre tute kan ni. Thuthlung Hlui atanga Thuthlung Thar, Lal Isua hun lai atanga vawiin thlengin Pathian chu kan zingah a la awm a; Mosia hnena a insawina ang ngeiin vawiin thlengin a la awm ta zel a, chatuan thlengin a la awm zel dawn a ni.

 


Vawiinah hian zawhna kan neih reng chu Pathian hi a awm tak tak em tih a ni a, ringhleltu leh a awm tak tak lo titu hi hman atangin vawiin thlengin khawvelah kan la awm zel a, kan pung telh telh bawk. Thiamna leh finna a lo sang a, thil kan chikin kan chhui kilkhawr tawlh tawlh a. A lang thei lo lai leh a kum kar zawng zawng thlenga phawrh chhuaha pho lan vek duhna khawvelah kan cheng tawh a; chutiang chuan thil kan ti tawh thin. Khawvel lo indin chhuah dan te, mihring thluak that dan leh kan ropui zia te hi kan hre thuk telh telh a, kan inpawm tawlh tawlh bawk. Chutianga mihring mihrinna leh finna vawrtawp kan neih chhoh mek lai chuan Pathian hi a awm em tih zawhna bawk hi kan tawp kharna a ni. Chu zawhna chu kan la zawh fo tur a ni tih Pathianin a hriat avangin Mosia hnenah pawh a hming leh a nihna inkawp chu a hrilh a ni.

Comments

Popular posts from this blog

Lal Isua Hmangaihna

Ramhlun North Pastor Bial Zaipawl in kum 2013 a an sak Lal Isua hmangaihna tih hla, T. Laldintluanga phuah hi tun lai ah hrelo kan vang hle awm e. He hla hi Zaithiam hrang hrang te pawhin an sa a. Lal Isua hmangaihna hi kan tan a tawkin engkima engkimah a rintlak zia puanchhuahna ropui tak a ni tih kan hre awm e.     He hla phuahtu T. Laldintluanga, Ramhlun North hi tunah hian Synod Choir (2018-2020) Conductor ni mek a ni a. He hla a phuah dan chanchin hi ka va zawt a, PDF in min lo pe thlap a, a chung ah ka lawm hle.  “He hla hi kum 2013 a ka phuah a ni a, heng hunlai hian a bikin thalaite ah mahni intihlum te, ruihhlo avanga thihna te, thih thut thutna ang chi kha a tam em em a, ka phak tawkin ka vei ve hle a ni. Chung ka thalai pui sual in a tihbuai mek, mahni intihhlum duhna hial nei, nun beidawnga tap mek te pawh chu Lal Isua hmangaihna hian a nghak reng ni hian ka hria a. Emau kawnga khualzin pahnih ten an khawhar hnem tura Lal Isua an sawm khan an va hlawhchham lo

BEISEINA NUNG

I Petera 1:3-9 A chunga kan tarlan Bible châng innghahna hi Petera te hun laia Asia Minor-a Kohhran țhang chak em em mai te chungchang lehkha a thawn ațangin a ni a. Helai 1:3-9 ah hian Pathian khawngaihnain Lal Isua tiha thawhnlehna hian beiseina nung min neih tir thu leh chu Lal Isua thiha thawhlehna chu kan chhandamna-chatuan nunna kan neih theihna tur a nih thu Petera hian min hrilh a. Beiseina hi keini ringtute chauh ni lo mi zawng zawng hian kan neih hi a pawimawh em em a. Beiseina hi mi rethei te chaw an ti hial țhin a ni. Miin beiseina a neih tawh loh chuan nun hlutna hi a hre tawh țhin lo a. Mi lar, zaithiam, Celeb etc pawh nise amah ah beiseina a awm loh chuan mahni intihhlum mai hi a thlang țhin. Hmanni lawk ah Linkin Park band-a an Vocalist Chester Bennington-a pawh inawkhluma an hmuh kha! Khang te kha a larin khawvelin an hriat nen-beiseina a neih tawh loh vang a ni ngei ang- a nunna kha amahin a inlak hial ni! Chuvangin beiseina neih pawimawh zia hi kan sawi

Phurrit a bo ta Kalvariah

Rev. John M. Moore a chu Kirkintilloch, Dunbartonshire, Scotland ah September 1, kum 1925 khan a lo piangin Pathian tihmi tak chhungkua atanga lo seilianin kum 16 a upa a nihin a paingthar a.    Glasgow, Scotland ah rawngbawlna/ministry zirin chu   lai vel kohhranah chuan rawng a bawl thin a. North America lamah a pem hmain nupui Esther Marr neiin Ontario, Canada-ah Baptist Pastor leh thurihtu ropui tak a ni a, November 2, kum 2017 khan a boral a. Rev. Moore hi Pathian hla phuah thiam tak mai a ni a, hla 150 chuang zet phuahin chung zingah chuan Mizote pawhin kan hriat lar em em ‘Phurrit a bo ta Kalvariah’(Burdens Are Lifted at Calvary) tih kum 1952 a a phuah hi khawvel deng chhuak khawpa a sulhnu a ni. He hla hi Mizo tawngin Rev. Lalrinmawia chuan mawi tak maiin min lehlin sakin tun hnaiah One in Christ te chuan mawi tak maiin an sa a nih kha. He a hla phuah mawi tak mai leh ringtute tana innghahna tlak Lal Isua a nih zia heti hian Rev. Moore chuan a sawi a- “Glas