Skip to main content

Isua leh Hmeichhiate



Lal Isua hunlai khawvel kum zabi pakhatna a Rom leh Juda te khawvelah khan hmeichhiate hian hmun pawimawh an chang phak ngailo a. Juda pa nitin Pathian hnena lawmthu sawi tawngtainaah phei chuan Pathianin hmeichhia a a siamloh avangin lawm thu a sawi hial a ni. Chuti ang khawp chuan hmeichhiate an dah hniam in ‘Second class citizen’ ang chauhva ngaih an ni bawk.  Hmeichhia chu in lam enkawl leh fa nei tura beisei an ni a, khawlai leh puipunna hmunah kal chhuak ve tura ngaih an nilo a. Lal Isua hunlaia Juda lehkha ziakmi Philo-a phei chuan hmeichhiate hian Synagogue an kal a nih loh chuan in an chhuahsan tur a nilo tiin a zirtir thin.  

Chuti khawpa dinhmun hniam leh mihring chanve vel ang chauha ngaih mihring ni mahse Lal Isua erawh chuan chuti angin hmeichhiate hi en ve lo tih a hun lai khawvelah khan kan hre thei awm e. Khati anga Lal Isua’n a hunlaia mite anglo taka hmeichhiate chunga rilru a pu kha Mary J. Evans chuan Lal Isua kha rorelna thlak duh mi a nih zia a lanchhuahna pakhat niin a sawi. Lal Isua thlirna atang chuan mipa leh hmeichhiate kha intluktlang leh mihring mihrinnaah pawh Pathianin ang khat renga a siam kan nihna kha hetih hun lai hian lanchhuatir kha a tum niin a lang.

Hmeichhe Pathian thu thiam Letha Scanzoni and Nancy Hardesty te chuan Lal Isua pawh kha khawvelah mipa anga lo kal loin mihring angin a lo kal a; Hmeichhiate pawh hmeichhia an nihna anga enlo in mihring an nihna zawk kha a hmuh sak a. Lal Isua khan hmeichhiate hi mihring angin a pawm a ni tiin an sawi thin.





Chanchin Tha bu pali a kan hmuh angin Lal Isua hian hmeichhiate hi vantlang hmaah a sawi langin a be fo a. Hetih hun lai hian mipa in hmeichhia hi mipui vantlang hmuh theih turin an be ngai lo a, chuvangin Lal Isua zirtir te pawh khan Lal Isua leh Samari hmeichhia an inbia kha mak an ti hle a nih kha (Johana 4:27). Dr. Luka ziaka kan hmuh angin Nain khaw hmeithai fapa neihchhun boral kha mipuiin an lo zawn chhuak mek a; mipui tamtak awm laiin Lal Isua khan a lo pianchhuahna Juda te tih ngailoh takin hmeithai kha a bia a, a fapa pawh a tihdam sak tih kan hmu a nih kha (Luka 7:12–13).

Tin, Dr. Luka ziakah vek hian hmeichhe thiput kan hmu a. He hmeichhe thi put hi Leviticus 15:25-32 a kan hmuh angin an hnam Juda sakhaw danah bawlhhlawh a ni a, mipui zing atanga inthiarfihlim tur a ni a. Heti ang natna nei reng rengin mi an khawih chuan a khawiha kha an bawlhhlawh zel nia ngaihkhawpa an thinhrik a ni. A khawihtu nih kha a zahthlakin a khawiha nih pawh a thinrim thlak a, Judate Talmud bu phei chuan heti ang thi put natna hi vawi sawmpakhat aia tlem lo anchhia lawh turin a sawi nghe nghe. 

Chuti khawpa natna tihbaiawm leh tenawm, doctor te’n an tih dam theih siloh; thian kawm leh inkhawm pawh thiang velo leh mipui zingah pawh awm thei velo khawpa nun chep chu nimahse thih huamin Lal Isua puan hmawr fem tal dek turin a lo chhuak a. Marka ziakin a sawi dan chuan a puan hmawr va deh hi Lal Isua thuilohkawr fual hmawr pehbuk pali zinga pakhat niin, pehbuk pali leh a suihna hian dan bu panga a en tir a. Chu chu Lal Isua khan a tidam tih kan hmu a nih kha.

Tin, Lal Isua khan hmeichhiate kha zahawm takin a bia in a dawr thin tih kan hmu bawk a. Chnchin Tha bu pali ah pawh Lal Isua’n hmeichhiate hi zah tak leh ngaisak takin a bia tih kan hmu a. Chawlhni ah hmeichhia kum sawmpariat zet ramhuaiin a man a tih dam pawh khan an sakhaw hruaitu chuan a sawisel a. Mahse Lal Isua erawh chuan Abrahama hming hawhin kha hmeichhia kha Abrahama fanu a nih thu a sawi a nih kha. Lal Isua’n kha hmeichhia kha ‘Abrahama fanu’ ti a sawi kherna chhan kha American Theologian Dr. Donald G. Bloesch-a sawi dan chuan kha hmeichhia pawh khan chhandamna a phu a, a thlarau chu mipa thlarau nen a hlut dan a in ang reng a ni tiin a sawi.

Kan sawi vek senglo ang; hmeichhiate thliar hranna leh dah hniam zawkna emaw hi Lal Isua rawngbawlna atang hi chuan kan hmu lem lo tih erawh kan sawi tak tlemte atang hian chiang takin a lang thei awm e. Lal Isua rilru atang chuan hmeichhia leh mipa hi in ang reng, chhandam ngai ve ve, mirhing intluk tlang, dinhmun hnuai zawk leh chhe zawk awmlo a Pathianin a anpuia a siam mihring kan nihna hi a lang chiang hle kan ti thei awm e.

Hmeichhe tawng pawng ngaihnep ngawt emaw, kohhran leh khawtlangah pawh chanvo tha neih ve tir duhlona rilru, dahhniam zawkna emaw; thei velo leh tive thianglo ang a kan ngaihna rilru ang hi Lal Isua rilru atang chuan a awm lem lo tih hi ngun taka Bible kan zir chuan kan hre thei awm e. Chuvangin hmeichhiate pawhin ram leh hnam, khawtlang leh kohhran tana mi tangkai leh pawimawh ni tur hian theihna kan neia, chu chu kan chanvo a ni tih hi hre nawn turin kan inchah a ni.
x

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Lal Isua Hmangaihna

Ramhlun North Pastor Bial Zaipawl in kum 2013 a an sak Lal Isua hmangaihna tih hla, T. Laldintluanga phuah hi tun lai ah hrelo kan vang hle awm e. He hla hi Zaithiam hrang hrang te pawhin an sa a. Lal Isua hmangaihna hi kan tan a tawkin engkima engkimah a rintlak zia puanchhuahna ropui tak a ni tih kan hre awm e.     He hla phuahtu T. Laldintluanga, Ramhlun North hi tunah hian Synod Choir (2018-2020) Conductor ni mek a ni a. He hla a phuah dan chanchin hi ka va zawt a, PDF in min lo pe thlap a, a chung ah ka lawm hle.  “He hla hi kum 2013 a ka phuah a ni a, heng hunlai hian a bikin thalaite ah mahni intihlum te, ruihhlo avanga thihna te, thih thut thutna ang chi kha a tam em em a, ka phak tawkin ka vei ve hle a ni. Chung ka thalai pui sual in a tihbuai mek, mahni intihhlum duhna hial nei, nun beidawnga tap mek te pawh chu Lal Isua hmangaihna hian a nghak reng ni hian ka hria a. Emau kawnga khualzin pahnih ten an khawhar hnem tura Lal Isua an sawm khan an va hlawhchham lo

BEISEINA NUNG

I Petera 1:3-9 A chunga kan tarlan Bible châng innghahna hi Petera te hun laia Asia Minor-a Kohhran țhang chak em em mai te chungchang lehkha a thawn ațangin a ni a. Helai 1:3-9 ah hian Pathian khawngaihnain Lal Isua tiha thawhnlehna hian beiseina nung min neih tir thu leh chu Lal Isua thiha thawhlehna chu kan chhandamna-chatuan nunna kan neih theihna tur a nih thu Petera hian min hrilh a. Beiseina hi keini ringtute chauh ni lo mi zawng zawng hian kan neih hi a pawimawh em em a. Beiseina hi mi rethei te chaw an ti hial țhin a ni. Miin beiseina a neih tawh loh chuan nun hlutna hi a hre tawh țhin lo a. Mi lar, zaithiam, Celeb etc pawh nise amah ah beiseina a awm loh chuan mahni intihhlum mai hi a thlang țhin. Hmanni lawk ah Linkin Park band-a an Vocalist Chester Bennington-a pawh inawkhluma an hmuh kha! Khang te kha a larin khawvelin an hriat nen-beiseina a neih tawh loh vang a ni ngei ang- a nunna kha amahin a inlak hial ni! Chuvangin beiseina neih pawimawh zia hi kan sawi

Phurrit a bo ta Kalvariah

Rev. John M. Moore a chu Kirkintilloch, Dunbartonshire, Scotland ah September 1, kum 1925 khan a lo piangin Pathian tihmi tak chhungkua atanga lo seilianin kum 16 a upa a nihin a paingthar a.    Glasgow, Scotland ah rawngbawlna/ministry zirin chu   lai vel kohhranah chuan rawng a bawl thin a. North America lamah a pem hmain nupui Esther Marr neiin Ontario, Canada-ah Baptist Pastor leh thurihtu ropui tak a ni a, November 2, kum 2017 khan a boral a. Rev. Moore hi Pathian hla phuah thiam tak mai a ni a, hla 150 chuang zet phuahin chung zingah chuan Mizote pawhin kan hriat lar em em ‘Phurrit a bo ta Kalvariah’(Burdens Are Lifted at Calvary) tih kum 1952 a a phuah hi khawvel deng chhuak khawpa a sulhnu a ni. He hla hi Mizo tawngin Rev. Lalrinmawia chuan mawi tak maiin min lehlin sakin tun hnaiah One in Christ te chuan mawi tak maiin an sa a nih kha. He a hla phuah mawi tak mai leh ringtute tana innghahna tlak Lal Isua a nih zia heti hian Rev. Moore chuan a sawi a- “Glas