Skip to main content

Lehkha i chhiar ang u (Vawiin 29 August 2024 Vanglaini)

Kum 2023 Synod Thurel General 21 - naah chuan "Lehkhabu ṭha chhiara hma kan sawn theih nan ṭan lak thar ni se" tih a awm a. Chumi bawhzui chuan Mizoram Synod hnuaia SL & PB committee chuan ruahmanna siamin, "Synod hnuaia zirna in hrang hrangte chuan hemi pual hian kum khatah vawi 2 tal lehkhabu ṭha chhiar kawnga ṭan la thar tura infuihna hun hmang tura ngen ni se" tiin Mizoram Synod hnuaia zirna in hrang hrang - College, Higher Secondary School leh Presbyterian English School-ah te ngenna a siam a, a lawmawm hle.

Ram changkang te leh Lehkha chhiar

Kan sawi fo tawh a, kan sawi nawn leh ang. Khawvela ram ropuiber anga kan ngaih USA te khuan lehkha chhiar hi an ngaisang hle a. Barack Obama President lai khan zirlai naupangte nen lehkha chhiarna hun 'Let's Move! Let's Read' tih hun kha White House-ah an hmang a nih kha. Tuna USA president ni mek Joe Biden-a pawh hi lehkha chhiar ṭhin mai ni loin lehkhabu ziaktu a ni tel bawk. 

USA President ni tawh zinga thawmna leh tuna USA President nih leh tum mek Donald Trump hian, "Lehkha chhiar hi ka ngaina a, hun ka neih phawt chuan ka chiar ziah bawk" tiin a sawi. A hming hian lehkhabu 19 ngawt a chhuah tawh bawk.   

New York Times-in a sawi dan chuan, British Lalnu Queen Elizabeth II khan zing tin chanchinbu a chhiar a, ram inrelbawl dan tur, ei leh bar chungchang te a chhiar ziah niin Bryan Kozlowski chuan a sawi. Gremany Chancellor Olaf Scholz chuan, "Social media aiin lehkhabu chhiar hi a ṭha zawk" tiin a lo sawi tawh bawk a nih kha. 

Kalamano Carnival book fair -ah khan India Prime Minister Narendra Modi chuan, "Internet hian lehkhabu a thlâk thei lo" tiin a lo sawi ve tawh bawk. "Lehkhabu hi ka chhiar ve nasa a, mahse Google hian nasa takin min ti chhia a ni" tiin a sawi a nih kha. India mipuite pawh lehkhabu chhiar turin min nawr tih kan hre awm e. 

Infiammite leh lehkha chhiar

Mizote hi Infiamna ngaina leh en tam kan ni a, kan en ṭhan em em English Premier League-a sulhnu ropui tak tak lo nei tawh footballer te hian lehkha an lo chhiar ve fo mai. Chelsea FC Legend Frank Lampard chuan 'The Political Genius of Abraham Lincoln', Kearns Goodwin ziah chu a chhiar ṭhin thu a sawi a. Raheem Sterling chuan, 'I am Zlatan Ibrahimovic', Zlatan Ibrahimovic ziah chu ngaihnawm a ti hle. Aston Villa FC Goal vengtu ni mek Emiliano Martinez chuan Sergio Kun Aguero lehkhabu 'Born to Rise - My Story' tih chu a chhiar chhuak bawk.

Kum 2017 - a UEFA Champions League Final an khelh dawn khan Real Madrid player Cristiano Ronaldo chuan 'O Sucesso Nao ocurre por acaso (Success Is No Accident)', Doctor Lair Ribeiro ziah phek 127 a chhah chu a chhiar a. "Thingpui in pahin lehkha ka chhiar e" tiin Social Media-ah a lehkha chhiar lai thlalak pawh a dah. Lionel Messi pawhin a fapa nen 'Topito Torremoto (Little Mole Quake)' tih lehkhabu an chhiar lai thlalak chu Instagram lamah a pho chhuak tawh bawk a nih kha.

Tennis Player ropui em em Novak Djokovic chuan, "Tournament chhung hian lehkhabu chhiar tur hi bu 10 vel ka keng ṭhin" tiin French Open - Roland Garros 2022 khan a sawi. Mi tam takin Tennis Player ropui bera an ngaih Roger Federer chuan, "Lehkhabu duh ber tia han sawi tur chu ka nei lo a, mahse chanchinbu/magazine/newspaper chu ka chhiar nasa hle. Autobiography bu te hi ngaihnawm ka ti hle" tih a sawi chu Tennis TV-in an kawmna You Tube lamah en turin a awm bawk. 

Vanglaini

Kan ram hruaitute leh lehkha chhiar

Kan ram hruaitute hian lehkha chhiar hi an ngaipawimawh ve em tih hi zawhna chhan harsa tak a ni ang. Heti lamah hian hun awl in siamin tun ai hian ṭhangharh thei se a duhawm hle. Kan Education Minister zahawm tak hian zirlai te nena lehkhabu chhiarna hun te hi buatsaih thei se la, zirlai te rilru leh mi nawlpui rilruah hian lehkha chhiar hlutna hi tuh thar leh thei turin hma min laksa se tih hi duhtusam a ni ṭhin. 

Vanneihtluanga chuan kan lehkha chhiarna hmanrua/medium hi a inthlak mek niin a ngai a. Chanchinbu leh lehkhabu hi kan chhiar tam tawh lo a, Social Media lama thuziak te erawh chu kan la chhiar nasa niin Janis Hnamte 'Speak Your Mind' - ah khan a sawi a. Lehkhabu leh chanchinbu ngei kan chhiar tam theihna tura ṭan kan lak hi a ngai ta hle.

A ziaktu te nge mipui?

Miin lehkha an chhiar peih tawh lo kan tih ngawt hian, a ziaktute thiam loh nge mipui thiam loh tih hi zawhna awm thei tak chu a ni ang. Mi ngainat loh leh tui loh zawng lehkhabu/chanchinbu chu mipuite hian an chhiar tlem ngei ngei ang tih chu a chiang sa a. Chutih rualin lehkhabu/chanchinbu hrim hrim - a chhia emaw a ṭha emaw - chhiar ngai miah lo hi a tam zawk chu kan ni tawh hial ang. Chuvangin a ziaktute leh mipui te hi kan ṭan tlan a ngai hle mai. 

Zirtirtu, Mizo Subject la te ngei pawh hi lehkha chhiar tlem, lehkhabu leh chanchinbu bih ngai mang lo, Mizo ṭawng chhiar nal lo tak tak te kan ni chho ta zel a. Hei vang hian lehkhabu leh chanchinbu te hian hlut an hlawh ta lo zel niin a lang. 

Kan theihtawp hian ṭan han la thar leh ila; chanchinbu leh lehkhabu hlutna lo hi i chawi nung thar leh teh ang u. Mizorama lehkhabu chhuahtu tam zawk hi chu lehkabu bu 1000 hralh zawhna hre mang lo kan ni tawh ang. Mizoram State Library hian lehkhabu hi min leisak ta lo phei se chuan leiba insiamin lehkhabu hi kan chhuah a ni ngawt tawh ang. Chuvangin lehkhabu ziaktute leh mipui te hian ṭan la thar ila, lehkha i chhiar ang u.

Photo : Pro Pastor V. L. Ruattluanga

Comments

Popular posts from this blog

Lal Isua Hmangaihna

Ramhlun North Pastor Bial Zaipawl in kum 2013 a an sak Lal Isua hmangaihna tih hla, T. Laldintluanga phuah hi tun lai ah hrelo kan vang hle awm e. He hla hi Zaithiam hrang hrang te pawhin an sa a. Lal Isua hmangaihna hi kan tan a tawkin engkima engkimah a rintlak zia puanchhuahna ropui tak a ni tih kan hre awm e.     He hla phuahtu T. Laldintluanga, Ramhlun North hi tunah hian Synod Choir (2018-2020) Conductor ni mek a ni a. He hla a phuah dan chanchin hi ka va zawt a, PDF in min lo pe thlap a, a chung ah ka lawm hle.  “He hla hi kum 2013 a ka phuah a ni a, heng hunlai hian a bikin thalaite ah mahni intihlum te, ruihhlo avanga thihna te, thih thut thutna ang chi kha a tam em em a, ka phak tawkin ka vei ve hle a ni. Chung ka thalai pui sual in a tihbuai mek, mahni intihhlum duhna hial nei, nun beidawnga tap mek te pawh chu Lal Isua hmangaihna hian a nghak reng ni hian ka hria a. Emau kawnga khualzin pahnih ten an khawhar hnem tura Lal Isua an sawm khan an va hlawhchham lo

BEISEINA NUNG

I Petera 1:3-9 A chunga kan tarlan Bible châng innghahna hi Petera te hun laia Asia Minor-a Kohhran țhang chak em em mai te chungchang lehkha a thawn ațangin a ni a. Helai 1:3-9 ah hian Pathian khawngaihnain Lal Isua tiha thawhnlehna hian beiseina nung min neih tir thu leh chu Lal Isua thiha thawhlehna chu kan chhandamna-chatuan nunna kan neih theihna tur a nih thu Petera hian min hrilh a. Beiseina hi keini ringtute chauh ni lo mi zawng zawng hian kan neih hi a pawimawh em em a. Beiseina hi mi rethei te chaw an ti hial țhin a ni. Miin beiseina a neih tawh loh chuan nun hlutna hi a hre tawh țhin lo a. Mi lar, zaithiam, Celeb etc pawh nise amah ah beiseina a awm loh chuan mahni intihhlum mai hi a thlang țhin. Hmanni lawk ah Linkin Park band-a an Vocalist Chester Bennington-a pawh inawkhluma an hmuh kha! Khang te kha a larin khawvelin an hriat nen-beiseina a neih tawh loh vang a ni ngei ang- a nunna kha amahin a inlak hial ni! Chuvangin beiseina neih pawimawh zia hi kan sawi

Phurrit a bo ta Kalvariah

Rev. John M. Moore a chu Kirkintilloch, Dunbartonshire, Scotland ah September 1, kum 1925 khan a lo piangin Pathian tihmi tak chhungkua atanga lo seilianin kum 16 a upa a nihin a paingthar a.    Glasgow, Scotland ah rawngbawlna/ministry zirin chu   lai vel kohhranah chuan rawng a bawl thin a. North America lamah a pem hmain nupui Esther Marr neiin Ontario, Canada-ah Baptist Pastor leh thurihtu ropui tak a ni a, November 2, kum 2017 khan a boral a. Rev. Moore hi Pathian hla phuah thiam tak mai a ni a, hla 150 chuang zet phuahin chung zingah chuan Mizote pawhin kan hriat lar em em ‘Phurrit a bo ta Kalvariah’(Burdens Are Lifted at Calvary) tih kum 1952 a a phuah hi khawvel deng chhuak khawpa a sulhnu a ni. He hla hi Mizo tawngin Rev. Lalrinmawia chuan mawi tak maiin min lehlin sakin tun hnaiah One in Christ te chuan mawi tak maiin an sa a nih kha. He a hla phuah mawi tak mai leh ringtute tana innghahna tlak Lal Isua a nih zia heti hian Rev. Moore chuan a sawi a- “Glas