Skip to main content

Lal Isua hi Kualbukah a piang em?

Vanglaini December ni 3, 2018 a ka thuziah ‘Bawng in runpui a bel’ tih Rokunga hla phuah hmanga ka thuziah chu December ni 8 (Inrinni), 2018 ah H. Zakhawla chuan ‘Bawng inah a pianglo, Khualbukah zawk a ni’ tiin a lo sawi fiah a, ka lawm hle. Keini ve mai mai thu ziah te min lo chhiar sak avangin ka thinlung zawng zawngin lawmthu ka sawi e. 

Amaherawhchu Lal Isua hi Bawng inah a pian thu ka ziahna chhan hi Rokunga hla behchhan a ziak ka ni a. Chanchin Tha Luka ziak Bung 2 hnihna tir lam bechhan in Rokunga hian he hla a phuah a nih thu leh Rokunga hla hi a chang in dawt a ka thiam ang tawka lo sawifiah ve mai ka ni a, Luka ziak behchhan a ziak ka nilo tih chu ka thuziah ah khan chiang takin a lang a. Tin, a hming leka Pathian thu (Theology) zir mek ka nih anga ziak ka nilo a, Thu leh Hla (literature) behchhana ziak ka ni. 

Mizo Krismas hla phuahtu te zingah Rokunga chauh lo pawh hian Lal Isua hi Mizote rilrem zawng leh Krismas ti – Mizo zawng a phuah hi tam tak an awm a. Lal Isua Bawng ina piantir pawh hi kan hla Krismas hla phuahtute zingah hian eng emaw zat an awm – Tlanglawma (KHB No 92), Selhranga (KHB No-98), Manhleia (KHB No-110)adt. Thu leh Hla (Literature) tarmit atang chuan heng hla phuahtute hian tihsual leh tih dikloh an nei hran lo a. Mizote rilrem zawng leh hriatthiam zawng taka Lal Isua Bawng in tlawm taka maia an piantir hi an fakawm hle.

Bible atanga chik tak leh ngun taka kan zir chuan Lal Isua hi Khualbuk ah a piang chiah em tih pawh hi chhui fe tham a ni a, ran chaw pekna thlengah erawh a pian hlim hian a mu ngei tih erawh chu a chiang hle. Luka’n  “khual buka an len ve takloh avangin rawn chaw pekna thlengah a muttir a” (Lk 2:07b) tih thu atang hian kan Mizo hla phuah thiamte hian kan ran vulh thin Bawng inah Lal Isua hi an piantir a ni ang tih pawh a rin theih.

Luka sawi hi ‘khual buk’ (inn) a ni chiah em tih hi a tawng bul Greek ah chuan ‘kataluma’ a ni a (Lk 2:7). He ‘kataluma’ hi Greek tawnga Thuthlung Hlui (Septuagint) ah chuan Mosia leh a nupuite kalkawng ah an riahna hmun sawina atan hman a ni a(Exodus 4:24). Tin Samuela I bu ah chuan Zawlnei Samuela’n Saula leh a chhiahhlawh te a hruaina ‘mikhual pindan’ sawina a ni(I Sam 9:22). Thuthlung Thar ah Luka 2:7 bakah Marka 14:14 ah Isua’n a zirtirte zanriah a kilpuina tur sawina atan ‘mikhual pindan’ sawina atan hman a ni a. Marka 14:15 ah he ‘mikhual pindan’ hi ‘pindan chungnung’ tih a ni thung a. Luka ziak ah vek 22:11 ah chuan ‘mikhual pindan’ tih niin Luka ziak vek 22:12 ah chuan ‘pindan chungnung’ tih a ni bawk. Heta tanga a lan dan chuan ‘Kataluma’ hi mimal in a ‘mikhual pindan’ a ni tiin Revd Chuauthuama chuan Vanglaini (28/11/2015) ah pawh a lo ziak tawh a nih kha. 

Mizo Kristiante hian Lal Isua hi Bawng inah a pianglo tih chu kan hre chiang hlawm hle ang a. Mahse kan hla phuah thiamte hian rem hre takin  - Mizote hriatthiam tur zawng leh rilrem tur zawngin Luka ziak 2 na bechhanin an thiamna leh zalenna hmangin hla hi an phuah a ni tih kan hre theuh awm e. Bible thu ang taka kan lak dawn chuan khualbuk vengtu pawh hi Bible ah a inziak lang lo tih kan hre awm e. 

Thu leh hla (Literature) hi a hausa em em a, thu leh hla thiam te hian a tak tak bechhan in thawnhthu, thuziak, hla leh lemchan adt te pawh min lo duanchhuah sak a. Chung an thiamna hlu tak hmang chuan keini a thiam velo te hi min lo awi tlei a. An thu ziah, an thawnthu ziah leh an hla phuahte chu kan nun chhungril ber kan sawichhuah thiamloh te min tarlansak tu an nih thin avangin kan rilru zawng zawngin kan lo ngaihvenin kan lo duh em em thin a nih hi. Bible ngei pawh in hi Thu leh Hla (Literature) ropui tak a ni a. Pathian inpuanna chu thu leh hla hmangin keini tan min ziahsak in min puanhhuah sak a nih hi. 


Bible ah Lal Isua hi Khualbuk ah emaw, Mimal in pindan chhungah emaw a pian thu a lo ziak hi kan hriatchian hi a tha a. Kan Mizo hla phuah thiamte’n Bawng in tlawm taka Lal Isua a lo piang anga min lo phuahchhuah sak pawh hi thinglung taka sa in Krismas hlim leh taka hman i tum ang u.

Comments

Popular posts from this blog

Lal Isua Hmangaihna

Ramhlun North Pastor Bial Zaipawl in kum 2013 a an sak Lal Isua hmangaihna tih hla, T. Laldintluanga phuah hi tun lai ah hrelo kan vang hle awm e. He hla hi Zaithiam hrang hrang te pawhin an sa a. Lal Isua hmangaihna hi kan tan a tawkin engkima engkimah a rintlak zia puanchhuahna ropui tak a ni tih kan hre awm e.     He hla phuahtu T. Laldintluanga, Ramhlun North hi tunah hian Synod Choir (2018-2020) Conductor ni mek a ni a. He hla a phuah dan chanchin hi ka va zawt a, PDF in min lo pe thlap a, a chung ah ka lawm hle.  “He hla hi kum 2013 a ka phuah a ni a, heng hunlai hian a bikin thalaite ah mahni intihlum te, ruihhlo avanga thihna te, thih thut thutna ang chi kha a tam em em a, ka phak tawkin ka vei ve hle a ni. Chung ka thalai pui sual in a tihbuai mek, mahni intihhlum duhna hial nei, nun beidawnga tap mek te pawh chu Lal Isua hmangaihna hian a nghak reng ni hian ka hria a. Emau kawnga khualzin pahnih ten an khawhar hnem tura Lal Isua an sawm khan an va hlawhchham lo

BEISEINA NUNG

I Petera 1:3-9 A chunga kan tarlan Bible châng innghahna hi Petera te hun laia Asia Minor-a Kohhran țhang chak em em mai te chungchang lehkha a thawn ațangin a ni a. Helai 1:3-9 ah hian Pathian khawngaihnain Lal Isua tiha thawhnlehna hian beiseina nung min neih tir thu leh chu Lal Isua thiha thawhlehna chu kan chhandamna-chatuan nunna kan neih theihna tur a nih thu Petera hian min hrilh a. Beiseina hi keini ringtute chauh ni lo mi zawng zawng hian kan neih hi a pawimawh em em a. Beiseina hi mi rethei te chaw an ti hial țhin a ni. Miin beiseina a neih tawh loh chuan nun hlutna hi a hre tawh țhin lo a. Mi lar, zaithiam, Celeb etc pawh nise amah ah beiseina a awm loh chuan mahni intihhlum mai hi a thlang țhin. Hmanni lawk ah Linkin Park band-a an Vocalist Chester Bennington-a pawh inawkhluma an hmuh kha! Khang te kha a larin khawvelin an hriat nen-beiseina a neih tawh loh vang a ni ngei ang- a nunna kha amahin a inlak hial ni! Chuvangin beiseina neih pawimawh zia hi kan sawi

Phurrit a bo ta Kalvariah

Rev. John M. Moore a chu Kirkintilloch, Dunbartonshire, Scotland ah September 1, kum 1925 khan a lo piangin Pathian tihmi tak chhungkua atanga lo seilianin kum 16 a upa a nihin a paingthar a.    Glasgow, Scotland ah rawngbawlna/ministry zirin chu   lai vel kohhranah chuan rawng a bawl thin a. North America lamah a pem hmain nupui Esther Marr neiin Ontario, Canada-ah Baptist Pastor leh thurihtu ropui tak a ni a, November 2, kum 2017 khan a boral a. Rev. Moore hi Pathian hla phuah thiam tak mai a ni a, hla 150 chuang zet phuahin chung zingah chuan Mizote pawhin kan hriat lar em em ‘Phurrit a bo ta Kalvariah’(Burdens Are Lifted at Calvary) tih kum 1952 a a phuah hi khawvel deng chhuak khawpa a sulhnu a ni. He hla hi Mizo tawngin Rev. Lalrinmawia chuan mawi tak maiin min lehlin sakin tun hnaiah One in Christ te chuan mawi tak maiin an sa a nih kha. He a hla phuah mawi tak mai leh ringtute tana innghahna tlak Lal Isua a nih zia heti hian Rev. Moore chuan a sawi a- “Glas