RUN HMUN LEN I REL ANG AW

Mimi Renthlei leh C. Sanga (Fam) te Lengzem hla sak ‘Run hmun len i rel ang aw’ tih hla ka ngaihthlak hmasakna ber chu kum 2017 December thlaa Aizawl atanga Lunglei Sumo –Sawmkim- a ka haw tumin a ni. Ka ngaihthlak tirh phat atangin nalh ka ti em em a, kan chuanna Sumo Driver hnenah chuan tute sak nge a nih ka zawt a, Mimi Renthlei leh C. Sanga te sak a nih thu min hrilh a.

Chu hla chu ka vawikhat ngaihthlakna a nih avang leh nalh ka tih em avang chuan ka’n ‘play’ nawn tir leh ta hial a, in a ka thlen ve leh You Tube ah en in ka ngaithla nawn tluk tluk a, ka ngaithlak zin poh leh nalh ka tiin a satu te’n an thiam zia leh an sak lungrun zia ka hria. Tin, C Sanga phei hi chu fam a lo chang ta bawk nen, he hla hi ka duh zual phah sawt bawk. An pahnih hian Mizo zaithiamte zingah chuan a thiam ber te zinga mi an ni tih kan hriat kha.

Mipa leh hmeichhia hi kan aw san zawng (pitch) a in ang lo a, heti anga hla inchhawn phuah tur hian hla phuah thiam tak leh music thiam tak a nih a tul thu hi mi sawi ka lo hre ve tawh a, chu chu a dik ngei ang. He hla ‘Run hmun len i rel ang aw’ tih pawh hi chuti ang a Mipa leh Hmeichhe inchhawn tur a sak, an pahnih inkar thu an inhrilh tawnna a ni a, a thu hi a mawiin kan Mizo nun hluia nula leh tlangval te dinhmun a tarlang chiang em em a, a satu te’n an sak thiam zia chu a ngaithla a piangin kan hria ang.

He hla satu Mimi Renthlei hi ka va bia a, a phuahtu chu Zirsangzela Hnamte (Fam) a nih thu leh tun hma in a phuahtu Zirsangzela Hnamte leh Vanlalhmangaihi te’n All India Radio ah an sak tawh thu te min lo hrilh a, ka lawm hle.  

WhatsApp leh Facebook awm hma, Internet in khawvel leh Mizoram a den chhuah hma kha chuan nula leh tlangval inngaizawngte tan kha chuan ‘biahthu di’ inhlanna hmanrua hi avang em em a, lehkhathawn leh thiante kal tlanga inhlan kha a ni mai. Chuti ang chuan he hla ah pawh hian khaw khata an awm lai khan rinawm taka awm duna innghak dun tlat turin an intiam a ni hi.

He biahthu an tiam dunna hmun hi chu kan hre hauh lo na in zan rei tawh, leng hawn ar khuan fe tawh hnu a inleng dangte an haw hnu – hun chep tak karah an pahnih hian an inhlan mawlh mawlh a ni ngei ang. Nu leh pa te mitmei veng ru ranin, zan a rei tawh lam nen, inthlahlel dun tak chung siin he thu hi an inhlan a ni ngei ang.

Chuti ang chuan a tuk leh lawkah emaw, a karleh lawkah emaw inthena a lo tul ta si a. Inhmu zui theilo in an awm a, tun lai angin WhatsApp te a va umzui a va biakzui theih a ni tawh silo a, a hmeichhia zawk hian rilru natak in a va chhuah chhal a ni ngei ang – he hla chang khatna ah kan hmun ang hian engvanga kumtluanga rinawm taka awm tur a in tiam si leh a hmangaih ber a nih thu hrilh chung reng si a rilru dang pu leh ta si a ngaihsak leh silo nge a nih thu a va sawi a nih hi!

Mahse mipa hian a ler vang emaw mi dang tuemaw a hmuh vanga an tiam thu hi sut a nihloh thu a lo hrilh let a. An pahniha an awm dun loh atanga kum khat em pawh a vei hma in a thiante leh a chhungte’n mipa dang laka a rilru a pek san tak thu an lo hrilh thu a dawn avangin rilru natak chunga a awm thu leh mu leh mal nei hlei theilo a hun a hman thu in a lo chhang let a nih hi.

Tichuan inlungrual takin a hla thu nawn an sa dun a – he an awm dunloh chhung reilo te hi a lo rei hman ta viau em ni a, inthen leh mai mai turin an ‘ni’ satliah lo a, an ngaihzawng ti tam tu atan emaw, a tha dang nghah nan emaw a inngaizawng mai mai nilo in inhmangaih tawn tlat tura intiam an nih thu an au chhuah pui ve ve a nih hi. Inngaizawng ringawt lo in an inhmangaih a, chu chuan dam chhung daih tura inring tawnin thu an tiam dun tih an inhrilh ve ve a nih hi.

  

A hla chang thumna ah hian kan Mizo nun hluia nula leh tlangval te inhmangaihna inkar tichhe fo tu –hmelma anka- chu an pahnih inkarah pawh a lo tla zep ve reng a nih tih a hmeichhe chuan a hre chhuak nghal a. Chuavangin an thutiam kha a bawhchhiat reng reng loh thu leh thu thang diklo mai mai a nih thu a lo hrilh a. Kha an thu tiam dunah khan rinawm taka dingin a ni chauh chu a dam chhung a hmangaihna leh rinawma nena lo ngah a tum thu a hrilh let a nih hi.

Chutia a hmeichhia in a rinawm reng thu a’n hrilh let chiah chuan hmangaihtu chuan a tihsual a ni tih chu hrechhuak in pa takin a hmangaih, a tana lo rinawm reng hnenah chuan ngaihdam a dil a. Mi dang tumah a thinlungah an awm loh thu leh rilru na tak chung pawh a a la hmangaih reng thu te chu sawiin, rilru na chung chung leh ring chhe phallo chung chungin – rilru na tuilairap tak chungin a lo la nghah ruk ve reng thu te chu a’n hrilh let ve a leh a. Hmangaihtu leh a hmangaih chu an va han inngaidam chiang em!    

Chuvangin an pahnih bawk chuan lungrual takin a hla thu tawp ber chu an sa dun leh a – tunah awm dun theilo mahse beiseina leh hmangaihna nen an hmalam hunte chu thlir duna tuar dun in, a hma aia uar leh nasa in lehkha te inthawn in, khawkhata an awm dun ve leh engmah sawi buai tawh lo in palai te tir in dam chhunga awm dun turin thu ti tlu vat ang aw tiin an inkar chu a hma aia thuk leh ril zawkin an suih nghet a, a bul leh a tawpna chu hmangaihna a ni!

Run hmun len i rel ang aw

Phuahtu: Zirsangzela Hnamte (Fam)

Satu : Mimi Renthlei & C. Sanga (Fam)

Hmanah khua hmun len lain

Ka hmangaih ber che tiin

Kumtluang rinawm min tiam kha

Engvang nge i sut leh ni

Tiamthu sut ka tum nem le

Mahse ka chinlai lengte’n

Kumsul pawh a vei hma in

Leng dang a chhai an ti che

Sakhmel tawnloh chhung tawite hi

A rei lua em ni lungrun

Ti maia inthen tur chuan

Biathu di kan tiam loh kha

Hmelma anka leng mai maw

Lung i her chhan le Valmawi

Kei chuan e kumtluang atan

Leng dang chhai ka tum nem le

Min ngaidam rawh aw bawihte

Lengdang chhai ka tum bik nem

Duhluat vang che’n Vala hian

Lunglem hi ka neilo ve

Tuanna tlang dang rih mah se maw

Thaikawi bawngte tir ila

Khuahmun ah len leh ni chuan

Run hmun len i rel ang aw